Repositories

თარგმნილია tutorialspoint.com-დან

დამატებითი რესურსები:

რატომ უნდა ვისწავლო Shell Scripting-ი?

კომპიუტერის ავტომატიზაცია
კომპიუტერის მართვა
პატარ-პატარა ტასკების დაჯგუფება
უმეტესწილად უფრო ლაკონურია ვიდრე პითონი
შეგვიძლია ასევე პითონთან ერთად გამოყენება

Built-ins

compgen -k - გვიბრუნებს ჩაშენებული keyword-ების მნიშვნელობას

Basics

ყველა სკრიფტი უნდა იწყებოდეს ე.წ. shebang-ით, რადგანაც ის მიუთითებს, თუ რომელი პროგრამის მეშვეობით უნდა გაიხსნას მის ქვემოთ დაწერილი სკრიფტი.

#!/bin/bash

იმის სანახავად თუ რომელ bash -ს იყენებს ტერმინალი (რათა შემდგომ, მივუთითოთ იგივე პროგრამა shebang-ის გვერდით) შეიძლება გამოვიყენოთ ბრძანება:

echo $SHELL

ასევე ყველა სკრიფტის ფაილის უნდა ჰქონდეს შესრულების უფლება

sudo chmod +x filename.sh

ალტერნატიულად

sudo chmod 744 filename.sh
# 7 = 4 + 2 + 1
# 4 - read
# 2 - write
# 1 - execute

გარემოები

.bash_profile ავტომატურად ეშვება კომპიუტერის ჩართვისას, ან ssh -ით შესვლისას

ეშვება მხოლოდ ერთხელ (მოწყობილობის Login -ის დროს)
ძირითადად ამ ფაილში ინახება ცვლადი PATH (რომელიც სხვადასხვა პროგრამების მისამართებს ინახავს, რათა ისინი ხელმისაწვდომი იყვნენ ყველა მისამართიდან)

.bashrc ავტომატურად ეშვება ახალი bash ფანჯრის გახსნისას.

ეშვება ყოველი shell -ის გახსნისას.
ძირითადად ამ ფაილში ინახება მოკლე დასახელებები ანუ alias

.profile

იგივეა რაც .bash_profile მაგრამ მას იყენებენ სხვადასხვა პროგრამები. ისეთები როგორიც sh, ksh, bash...

ცვლადები

ცვლადის სახელები უნდა შეცავდეს მხოლოდ [a-zA-Z0-9_] სიმბოლოებს, ცვლადის სახელებს ასევე კონვენციის მიხედვით წერენ UPPERCASE-ით

ცვლადების გამოცხადებისას მინიჭების სიმბოლოს (=) მარცხნიდან და მარჯვნიდან არ უნდა იყოს დაშორება.

NAME="David"
AGE=31
echo "Hello, my name is $NAME and I'm $AGE years old! "

Read-only ანუ კონსტანტები

NAME="David"
AGE=31
readonly NAME
echo "Hello, my name is $NAME and I'm $AGE years old! "

ცვლადების წაშლა

ასეთ შემთხვევაში სკრიფტი არაფერს დაბეჭდავს. შეუძლებელია unset ბრძანებით readonly ცვლადის წაშლა

NAME="David"
unset NAME
echo $NAME

ცვლადები და გარემო

ლოკალური ცვლადები რომლებიც ჩანს მხოლოდ ერთ ფანჯერაში შეგვიძლია დავწეროთ ჩვეულებრივად

VAR="Value"

ხოლო თუ გვინდა ცვლადს სხვა ფანჯრიდანაც მივწვდეთ, მაშინ წინ უნდა მივუწეროთ keyword-ი export:

export VAR="Value"

declare -x Var="Value"

Declare

გვაძლევს ცვლადის შექმნის საშუალებას.

declare -r Value=3
Value=1  # Error Value: readonly variable 
echo $Value

declare -i number
number=1+2  # The result is 3, not the string "1+2"

declare -a myArray
myArray[0]=Hi
myArray[1]=Hey
echo ${myArray[@]}

# Declares a variable as an associative array (hash map)
declare -A myArray
myArray[0]=Hi
myArray[1]=Hey
echo ${myArray[@]}

declare -x Value # export Value

declare -l lowercase_var="This Will Be Lowercase"
declare -u uppercase_var="This Will Be Uppercase"

სპეციალური ცვლადები

#	ცვლადი	აღწერა
1	$0	სკრიფტის ფაილის სახელი
2	$n	პოზიციური არგუმენტები რომლებიც გადაეცემა სკრიფტს შესრულების დროს. $1 პირველი არგუმენტია $2 მეორე და ა.შ.
3	$#	არგუმენტების რაოდენობა რომელიც გადაეცა სკრიფტს
4	$*	იღებს ყველა არგუმენტს ერთი სტრიქონის სახით
5	$@	იღებს ყველა არგუმენტს ცალ-ცალკე სტრიქონებად
6	$?	წინა შესრულებული/დასრულებული პროგრამის დამთავრების სტატუსი
7	$$	მიმდინარე `shell`-ის პროცესის ID
8	$!	ბოლო ბრძანების ნომერი რომელიც მიმდინარეობდა ფონურ რეჟიმში

მაგალითი

იღებს ყველა არგუმენტს სტრიქონად და იყენებს "ჩანაცვლებას" იმისთვის რომ გადასცეს ყველა არგუმენტი გარდა პირველი ორისა. ( ფაილის სახელისა და პირველი არგუმენტის )

add_tag() {
	echo tm add "$1" --tags "${@:2}" 
	tm add "$1" --tags "${@:2}"
}

მასივები

შექმნა

myarray=("one" "two" "three")

დამატება

myarray+=("Four")

სიგრძის გაგება

# ცვლადის სიგრძე
var="David"
echo ${#var} # 5

# მასივის ერთი ელემენტის
echo ${#myarray[0]}

# მასივისის სიგრძე
echo ${#myarray[@]}

იტერაცია (ციკლში გატარება)

for item in "${my_array[@]}"; do
    echo $item
done

შეცვლა

my_array[0]="One"

წაშლა

unset my_array[1]

echo This is my array content ${myarray[*]} length = ${#myarray[@]}

ოპერატორები

წყარო

მნიშვნელოვანი შენიშვნა:

ოპეარტორებს შორის უნდა იყოს დაცული მანძილი. მაგალითად expr 2+2 არ იმუშავებას. სწორია expr 2 + 2.
ბრძანება უნდა იყოს ჩაწერილი "ბექთიქებში"

არითმეტიკული ოპერატორები

ოპერატორი	აღწერა	მაგალითი
+ (მიმატება)	კრებს ოპერატორებს	`expr $a + $b`
- (გამოკლება)	აკლებს ოპერატორებს	`expr $a - $b`
* (გამრავლება)	ამრავლებს ოპერატორებს	`expr $a \* $b`
/ (გაყოფა)	კრებს ოპერატორებს	`expr $a / $b`
% (მოდულური გაყოფა)	კრებს ოპერატორებს	`expr $a % $b`
= (მინიჭება)	ანიჭებს ცვლადს მნიშვნელობას	`a = $b`
== (ტოლობა)	ადარებს ორ რიცხვის იგივეობას	`[ $a == $b ]`
!= (უტოლობა)	ადარებს ორ რიცხვის განსხვავებულობას	`[ $a != $b ]`

შედარების ოპერატორები

ოპერატორი	აღწერა	მაგალითი
-eq	თუ ოპერატორები უდრის, ბრუნდება `true` მნიშვნელობა	`[ $a -eq $b ]`
-ne	თუ ოპერატორები არ უდრის, ბრუნდება `true` მნიშვნელობა	`[ $a -ne $b ]`
-gt	თუ მარცხენა ოპერატორი > მარჯვენაზე, ბრუნდება `true` მნიშვნელობა	`[ $a -gt $b ]`
-lt	თუ მარცხენა ოპერატორი < მარჯვენაზე, ბრუნდება `true` მნიშვნელობა	`[ $a -lt $b ]`
-ge	თუ მარცხენა ოპერატორი >= მარჯვენაზე, ბრუნდება `true` მნიშვნელობა	`[ $a -ge $b ]`
-le	თუ მარცხენა ოპერატორი <= მარჯვენაზე, ბრუნდება `true` მნიშვნელობა	`[ $a -le $b ]`

მაგალითები

#!/bin/sh

a=10
b=20

if [ $a -eq $b ]
then
   echo "$a -eq $b : a is equal to b"
else
   echo "$a -eq $b: a is not equal to b"
fi

if [ $a -ne $b ]
then
   echo "$a -ne $b: a is not equal to b"
else
   echo "$a -ne $b : a is equal to b"
fi

if [ $a -gt $b ]
then
   echo "$a -gt $b: a is greater than b"
else
   echo "$a -gt $b: a is not greater than b"
fi

if [ $a -lt $b ]
then
   echo "$a -lt $b: a is less than b"
else
   echo "$a -lt $b: a is not less than b"
fi

if [ $a -ge $b ]
then
   echo "$a -ge $b: a is greater or  equal to b"
else
   echo "$a -ge $b: a is not greater or equal to b"
fi

if [ $a -le $b ]
then
   echo "$a -le $b: a is less or  equal to b"
else
   echo "$a -le $b: a is not less or equal to b"
fi

ბულიან ოპერატორები

ოპერატორი	აღწერა	მაგალითი
!	false-ის უარყოფა გვაძლევს true-ს	[ ! false]
-o	OR	[ $a -lt 20 -o $b -gt 100 ]
-a	AND	[ $a -lt 20 -a $b -gt 100 ]

მაგალითები

#!/bin/sh

a=10
b=20

if [ $a != $b ]
then
   echo "$a != $b : a is not equal to b"
else
   echo "$a != $b: a is equal to b"
fi

if [ $a -lt 100 -a $b -gt 15 ]
then
   echo "$a -lt 100 -a $b -gt 15 : returns true"
else
   echo "$a -lt 100 -a $b -gt 15 : returns false"
fi

if [ $a -lt 100 -o $b -gt 100 ]
then
   echo "$a -lt 100 -o $b -gt 100 : returns true"
else
   echo "$a -lt 100 -o $b -gt 100 : returns false"
fi

if [ $a -lt 5 -o $b -gt 100 ]
then
   echo "$a -lt 100 -o $b -gt 100 : returns true"
else
   echo "$a -lt 100 -o $b -gt 100 : returns false"
fi

სტრიქონის ოპერატორები

ოპერატორი	აღწერა	მაგალითი
=	უდრის თუ არა ორი სტრიქონი ერთმანეთს	[ $a = $b ]
!=	თუ სტრიქონები არ უდრის, აბრუნებს true-ს	[ $a != $b ]
-z	თუ სტრიქონის სიგრძე უდრის ნულს, აბრუნებს true-ს	[ -z $a ]
-n	თუ სტრიქონი არ არის ცარიელი, აბრუნებს true-ს	[ -n $a ]
str	თუ სტრიქონი ცარიელია, აბრუნებს false-ს	[ $a ]

ბრენჩინგი (if else fi)

unix shell-ში გამოიყენება if-ის შემდეგი ფორმები

if...fi
if...else...fi
if...elif...else...fi

მაგალითი

#!/bin/sh

a=10
b=20

if [ $a == $b ]
then
 echo "a is equal to b"
elif [ $a -gt $b ]
then
 echo "a is greater than b"
elif [ $a -lt $b ]
then
 echo "a is less than b"
else
 echo "None of the condition met"
fi

ასევე შესაძლებელია case-ის გამოყენება

case...esac

მაგალითი

#!/bin/sh

FRUIT="kiwi"

case "$FRUIT" in
 "apple") echo "Apple pie is quite tasty." 
 ;;
 "banana") echo "I like banana nut bread." 
 ;;
 "kiwi") echo "New Zealand is famous for kiwi." 
 ;;
esac

ციკლები

while loop
for loop
until loop
select loop

while

while command
do
   Statement(s) to be executed if command is true
done

#!/bin/sh

a=0

while [ $a -lt 10 ]
do
   echo $a
   a=`expr $a + 1`
done

for

#!/bin/sh

for var in 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
do
   echo $var
done

#!/bin/sh

for FILE in $HOME/.bash*
do
   echo $FILE
done

until

#!/bin/sh

a=0

until [ ! $a -lt 10 ]
do
   echo $a
   a=`expr $a + 1`
done

Select - ინტერაქტიული მენიუს შექმნა

ინტერაქტიიულ მენიუში შეიძლება იყოს მოთავსებული სხვადასხვა ფუნქცია...

მარტივი მაგალითი.

select item in tea cofee water juice appe all none
do
   echo "You have selected ${item}"
done

შედარებით კომპლექსური მაგალითი.

#!/bin/bash
select DRINK in tea cofee water juice appe all none
do
   case $DRINK in
      tea|cofee|water|all) 
         echo "Go to canteen"
         ;;
      juice|appe)
         echo "Available at home"
      ;;
      none) 
         break 
      ;;
      *) echo "ERROR: Invalid selection" 
      ;;
   esac
done

#!/bin/bash

echo "Select a Linux command to learn more about it:"

select cmd in ls pwd cd grep echo find mkdir rmdir touch exit
do
    case $cmd in
        ls)
            echo "ls: List directory contents."
            ;;
        pwd)
            echo "pwd: Print name of current/working directory."
            ;;
        cd)
            echo "cd: Change the shell working directory."
            ;;
        grep)
            echo "grep: Search for patterns in files."
            ;;
        echo)
            echo "echo: Display a line of text."
            ;;
        find)
            echo "find: Search for files in a directory hierarchy."
            ;;
        mkdir)
            echo "mkdir: Make directories."
            ;;
        rmdir)
            echo "rmdir: Remove empty directories."
            ;;
        touch)
            echo "touch: Change file timestamps."
            ;;
        exit)
            echo "Exiting the menu."
            break
            ;;
        *)
            echo "Invalid selection: $REPLY"
            ;;
    esac
done

ჩანაცვლება (Substitution)

-e-ს დამატება სტრიქონამდე საშუალებას გვაძლევს ჩავანაცვლოთ ისეთი "escape-იანი სიმბოლოები" როგორიცაა მაგალითად \n

#!/bin/sh

a=10
echo -e "Value of a is $a \n"

ბრძანების ჩანაცვლება

#!/bin/sh

DATE=`date`
echo "Date is $DATE"

USERS=`who | wc -l`
echo "Logged in user are $USERS"

UP=`date ; uptime`
echo "Uptime is $UP"

ცვლადების ჩანაცვლება

#	ფორმა	აღწერა
1	`${var}`	ჩვეულებრივი ჩანაცვლება
2	`${var:-word}`	თუ ცვლად var-ს არ აქვს მნიშვნელობა, ის იქნება ჩანაცვლებული word-ის მნიშვნელობით
3	`${var:=word}`	default მნიშვნელობის მინიჭება. (if not set echo word)
4	`${var:+word}`	თუ ცვლად var-ს აქვს მნიშვნელობა, ის იქნება ჩანაცვლებული word-ის მნიშვნელობით
5	`${var:?message}`	თუ ცვლად var-ს არ აქვს მნიშვნელობა, message იქნება დაპრინტული standard error ში

მაგალითები:

მაგალითი 1 - ჩვეულებრივი ჩანაცვლება

greeting="Hello, world!"
echo $greeting  # Outputs: Hello, world!

მაგალითი 2 - თუ ცვლად არ აქვს მნიშვნელობა

echo "Welcome, ${username:-Guest}"

მაგალითი 3 - თუ ცვლად არ აქვს მნიშვნელობა

echo ${path:=/usr/bin}
echo $path  # Outputs: /usr/bin

მაგალითი 4 - ალტერნატიული მნიშვნელობა

isLoggedIn=true
echo "Status: ${isLoggedIn:+Logged In}"

მაგალითი 5 - შეცდომის შეტყობინების ჩანაცვლება

echo "Configuration file: ${configFile:?"is not set"}"

არითმეტიული ჩანაცვლება

result=$((3 + 2))
echo $result  # Output: 5

ფიგურილი ფრჩხილების გაფართოება

echo {1..5}  # Output: 1 2 3 4 5

პარამეტრების გაფართოვება

text="hello world"
# ${ცვლადი:პოზიცია:სიგრძე}
echo ${text:6:5}  # Output: world

text="hello world"
# ${ცვლადი:ძიება:ჩანაცვლება}
echo ${text/o/O}  # Output: hellO world

text="hello world"
# ${ცვლადი:პოზიცია:სიგრძე}
echo ${text//o/O}  # Output: hellO wOrld

ფუნქციები

#!/bin/bash

# ფუნქციის შექმნა
Hello () {
   echo "Hello World"
}

# ფუნქციის გამოძახება
Hello

#!/bin/sh

# პარამეტრებიანი ფუნქციის შექმნა
Hello () {
   echo "Hello $1 and $2"
}

# ფუნქციის გამოძახება
Hello David Mevid

#!/bin/sh

# პარამეტრებიანი ფუნქციის შექმნა
Hello () {
   echo "Hello $1 and $2"
   return 10
}

# ფუნქციის გამოძახება
Hello David Mevid

# ბოლო ბრძანების მნიშვნელობის მიღება
ret=$?

echo "დაბრუნებული მნიშვნელობა = $ret"

# ფუნქციის წაშლა
unset -f Hello

იმისთვის რომ ფუნქცია იყოს ხელმისაწვდომი სხვა ფანჯრებშიც

export -f Hello

Function with default arguments

greet_user() {
    local name=${1:-"Guest"}
    echo "Welcome, $name!"
}

greet_user  # Output: Welcome, Guest!

Repositories

ფორმატი deb http://http.kali.org/kali kali-rolling main non-free conrib {ფორმატი} {ლინკი} {გამოშვების ვერსია} {გაიდლაინების გათვალისწინება}

გაიდლაინები DFSG (Debian Free Software Guidelines)

main - დაცულია ყველა წესი contrib - თავად პაკეტში დაცულია ყველა წესი, თუმცა დამოკიდებულია პაკეტებზე, რომლებიც არ იცავენ ყველა წესს non-free - არ არის დაცული წესები

ლინუქსის კონკრეტული გამოშვების ვერსიის სახელის სანახავად LSB (Linux Standard Base)

lsb_release -a

პაკეტების მისამართი

cd /etc/apt
ls -l

რეპოს დამატება

sudo add-apt-repository ppa:libreoffice/ppa

sudo add-apt-repository 'deb http://archive.getdeb.net/ubuntu wily-getdeb games'

რეპოს წაშლა

 sudo add-apt-repository --remove ppa:jonathonf/ffmpeg-4

რეპოს სრულად წაშლა

(კონფიგურაციებით, სეთინგებით, დამოკიდებულებებით)

ppa-purge ppa:jonathonf/ffmpeg-4

apt update

get არის განსხვავება timestamps-ებს შორის, შესაბამისად განახლება გადმოწერადია
hit არ არის განსხვავება timestamps-ებს შორის, შეამოწმა, მაგრამ განახლება არ არის
ign არ არის განსხვავება pdiff index file-ებში, სავარაუდოდ მიტოვებული რეპო

Name		Name	Last commit message	Last commit date
Latest commit History 39 Commits
README.md		README.md
search_commands.md		search_commands.md

DavidTbilisi/davidtbilisi.bash_scripting

Folders and files

Latest commit

History

Repository files navigation

რატომ უნდა ვისწავლო Shell Scripting-ი?

Built-ins

Basics

გარემოები

ცვლადები

Read-only ანუ კონსტანტები

ცვლადების წაშლა

ცვლადები და გარემო

Declare

სპეციალური ცვლადები

მასივები

შექმნა

დამატება

სიგრძის გაგება

იტერაცია (ციკლში გატარება)

შეცვლა

წაშლა

ოპერატორები

არითმეტიკული ოპერატორები

შედარების ოპერატორები

ბულიან ოპერატორები

სტრიქონის ოპერატორები

ბრენჩინგი (if else fi)

ციკლები

while

for

until

Select - ინტერაქტიული მენიუს შექმნა

ჩანაცვლება (Substitution)

ბრძანების ჩანაცვლება

ცვლადების ჩანაცვლება

არითმეტიული ჩანაცვლება

ფიგურილი ფრჩხილების გაფართოება

პარამეტრების გაფართოვება

ფუნქციები

Function with default arguments

Repositories

გაიდლაინები DFSG (Debian Free Software Guidelines)

პაკეტების მისამართი

რეპოს დამატება

რეპოს წაშლა

რეპოს სრულად წაშლა

apt update

About

Resources

Stars

Watchers

Forks